Vindicat

Jaren geleden gaf ik aan kakelverse eerstejaars een college over ‘de psychologie van het kwaad’. Ik vroeg daarin aan een paar studenten of zij hun buurvrouw of buurman, met diens instemming, een zacht tikje op de schouder wilden geven. Ik snapte ook wel dat het een rare vraag was, maar vooruit, zei ik, een zacht tikje kon toch geen kwaad?
Door Gerrit Breeuwsma

Ik vroeg vervolgens een tweede tikje te geven, maar dan iets harder. En daarna een derde, maar eerlijk gezegd kwam het meestal niet zo ver, want na twee tikken wilde niemand meer meewerken. Als ik vroeg waarom niet, dan was het antwoord: ik vind het niet prettig om iemand te slaan, of gewoon, dat doe je niet.

Als jullie na twee klapjes al weigeren mee te werken, waarom gingen mensen dan zo ver in het gehoorzaamheidsonderzoek van sociaalpsycholoog Stanley Milgram (die zijn proefpersonen schokken tot 400 volt liet toedienen aan andere zogenaamde proefpersonen) of in het Stanford Prison Experiment van Philip Zimbardo, vroeg ik vervolgens aan de zaal.

Ze wisten het niet.

Nu begrijp ik dat ik ook had kunnen vragen: waarom worden studenten dan lid van Vindicat?

Ze hebben het zwaar te verduren aan de Grote Markt, waar het beklagenswaardige bestuur het ene na het andere schandaal voor de kiezen krijgt en overuren draait om zich te verontschuldigen. Dat gaat ze trouwens niet zo best af. Misschien is het een idee om, net als bij de NS, een woordvoerder aan te stellen die op vakkundige wijze spijt kan betuigen. Die zouden ze, met hun hang naar potjeslatijn, de senatus abjectus kunnen noemen.

Het begon nog wel zo studentikoos met De Oprechte Almanak, waarin de mannelijke studiegenoten werden aangemoedigd de gore wijven eens over het kanon te trekken. De media bliezen het enorm op, maar begrepen het natuurlijk verkeerd, want het was als grap bedoeld. Een vorm van cabaret, meende een oud-corpslid bij Pauw. Een soort Groningse New Studs Turbo (vin die kut, jonge!), dacht ik, maar het kwam het uit oeuvre van Hans Teeuwen, zo bleek al gauw.

Cabaretesk was in ieder geval het idee van Vindicat om de meisjes af te schepen met een cadeaubon voor de sauna (te verkrijgen bij de saunatus aquaductus), waarschijnlijk om het vieze gevoel dat ze eraan over hebben gehouden eruit te zweten. Verder zou er een intern onderzoek komen.

Interne onderzoeken vinden bij Vindicat traditiegetrouw (ze zijn dol op tradities) op het dak van de sociëteit plaats door de senatus introitus, onder de eerste O van Hooghoudt (ineens begreep ik waar die reclame voor staat). Of dat onderzoek wel echt diepgaand is, kan ik bevestigen noch ontkennen. Daar ken ik de senatus in kwestie niet goed genoeg voor.

Maar toen kwam de klap op het hoofd, met een hersenoedeem als gevolg, er nog overheen en was de maat vol. Ook al ziet het slachtoffer af van het indienen van een klacht (maar ja, wat wil je, klap op de hersens), de publieke opinie is er nu wel klaar mee.

Nu roept iedereen om afschaffing van het ontgroenen. CvB-voorzitter Poppema verkondigde in het journaal met iets van triomf dat de RUG straks de eerste universiteit in Nederland is waar gestopt wordt met ontgroenen (kijk, dat typeert de topbestuurder: een nadeel onmiddellijk ombuigen in een voordeel). Maar dat heeft toch veel weg van symptoombestrijding, waar volgens mij de vereniging – het soort gedrag dat daar, ook buiten de groentijd, getolereerd wordt – zelf de kwaal is.

Sociaalpsychologen Milgram en Zimbardo zijn van mening dat het kwaad niet zozeer in de mens zit, maar situationeel is. Brave burgers kunnen in bepaalde omgevingen – een gevangenis, het leger of een sekte – veranderen in wrede sadisten. In plaats van proberen een heilige te worden, doen we er beter aan ‘gevaarlijke’ omstandigheden te veranderen of, dat is de kortste klap, ze te mijden.

Je moet dan alleen wel weten waar je risico loopt.

In Brussel veroorzaakte een muurschildering van een slappe penis onlangs enige ophef, waarop het stadsbestuur besloot het te laten verwijderen. Is het niet een idee om het slappe lid te laten verhuizen naar de muren van het sociëteitsgebouw van Vindicat? Dan is voor iedereen ook meteen duidelijk wie er daarbinnen de dienst uitmaken.

Abonneer
Laat het weten als er

De spelregels voor reageren: blijf on topic, geen herhalingen, geen URLs, geen haatspraak en beledigingen. / The rules for commenting: stay on topic, don't repeat yourself, no URLs, no hate speech or insults.

guest

0 Reacties
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties