Er waren dan misschien veel twijfels over het Chinese avontuur, maar niet bij Poppema. Vragen over kwesties als werkdruk en academische vrijheid, leken hem niet te deren. En voor wie het nog niet helemaal begreep, had hij in een interview al laten weten: ‘Yantai gaat gewoon door’.
Toch moet hij zich verkeken hebben op het effect van zijn ruimhartige gebaar. Immers, de rol van een u-raad die instemmingsrecht heeft, is fundamenteel anders dan een met slechts adviesrecht. In plaats van passief afwachten en maar hopen dat ze het tempo van de collegevoorzitter konden bijbenen, wat naar eigen zeggen in het verleden vaak niet lukte, moesten ze nu proactief hun informatie inwinnen en zelf een mening vormen. Ook konden ze zich niet meer van stemming onthouden en achteraf zeggen dat ze het allemaal ook niet precies wisten. Ze moesten hun verantwoordelijkheid nemen en dat is een wereld van verschil.
Toch schatte ik de kans dat de raad uiteindelijk niet in zou stemmen met de plannen, aanvankelijk niet zo hoog in. Want ja, China is de economie van de toekomst, het project biedt kansen en mogelijkheden, zou de RUG op de kaart zetten, enzovoort. Kortom, een schip met goud dat maar eens in de zoveel jaar je haven aandoet en niemand mist graag de boot.
Hoe de definitieve besluitvorming tot stand is gekomen, blijft een beetje gissen, want daar krijgen wij niet zoveel over te horen (als je ze nodig hebt, dan zijn ze er niet, de woordvoerders van de RUG), maar de laatste maanden kreeg het Ya-kamp flink om de oren, om te beginnen met de partijsecretaris. Lange tijd werd gegarandeerd dat die er niet zou komen. Maar toen kwam hij wel en werd zijn aanwezigheid plotseling gebagatelliseerd: hij zou geen enkele invloed hebben. Het deed mij een beetje denken aan een bedriegende echtgenoot die zijn vrouw verzekert dat hij niet vreemd gaat. Als zij er dan achter komt dat hij er wel degelijk een minnares op na houdt, geeft hij dat toe, maar bezweert hij zijn vrouw dat zij hem met geen vinger aanraakt.
Vervolgens deed de beoogd president van de University of Groningen Yantai een duit in het zakje door zich laatdunkend uit te laten over het democratische proces in Nederland. Was het domheid? Kwade opzet? In ieder geval een bewijs dat democratie niet het sterkste punt is van de Chinezen. Bovendien wel heel slecht getimed om die vervelende kwajongens van de u-raad daar vlak voor de definitieve stemming nog eens aan te herinneren.
Ten slotte zal ook de ‘persoonlijke kwestie’ Runia de zaak geen goed hebben gedaan. Zijn aanklacht tegen het marktdenken en de daaraan gekoppelde druk om studenten binnen te halen, maakt niet uit waar ze vandaan komen, kleeft ook aan de plannen in China. Bovendien maakten de reacties op Runia’s ontslag duidelijk dat er, binnen en buiten de universiteit, heel wat onvrede is over de ambities van de RUG.
Nu Yantai is afgeblazen lijken de negatieve reacties daarop te domineren. Incompetent, wereldvreemd, dwaas en catastrofaal, zijn enkele van de kwalificaties op het besluit. Er wordt gevreesd voor gezichtsverlies, gemiste kansen en het risico dat de RUG zich moedwillig veroordeelt tot een onbeduidend provincie-universiteitje. Zelfs het democratisch gehalte van het besluit wordt in twijfel getrokken, een conclusie die in dit verband veel weg heeft van een gotspe.
De enige die niets van zich laat horen is Poppema. Zijn woede blijft binnenskamers, aldus Dagblad van het Noorden. Misschien omdat hij dit verlies ook als een ‘persoonlijke kwestie’ ziet? Of wellicht omdat zijn woordvoerders (nou ja, woordsnoerders) hem hebben afgeraden met de pers te praten?
Hoe dan ook, het kan bijna niet anders of Poppema is nog stellig overtuigd van zijn gelijk. Het is echter niet ondenkbaar dat hij de RUG een betere dienst zou hebben bewezen als hij daar zo nu en dan ook eens had getwijfeld. Maar daar is het nu in ieder geval te laat voor.