Universiteit

Het schaakspel rond Yantai

Koppen tellen

Volgende maand doet de RUG een nieuwe poging om voldoende steun te vinden voor de plannen voor een branchcampus in China. Immers: nieuwe universiteitsraad, nieuwe kansen. Maar een rondje ‘koppen tellen’ voorspelt weinig goeds voor het RUG-bestuur.
Door Peter Keizer

De discussie rond Yantai begint steeds meer te lijken op een langspeelplaat die is blijven steken op de woorden ‘academische vrijheid’, ‘risico’s’ en ‘gebrek aan informatie’. De krassen in het Yantai-plan ontstonden twee jaar geleden al, toen faculteiten en de universiteitsraad klaagden over het gebrek aan voldoende onderbouwing, en het lijkt de RUG maar niet te lukken om daar voorbij te komen.

Twee weken geleden gaven Lijst Calimero en de Personeelsfractie aan dat ze – precies om die redenen – niet in zouden stemmen met de aanvraag die de universiteit naar het ministerie wil sturen. Vorige week dinsdag haalde het universiteitsbestuur het plan daarom van de agenda, waardoor de geplande u-raadsstemming niet door kon gaan.

Tunnelvisie

‘We zijn echt niet overtuigd’, reageert Daan van Dijk van studentenpartij Lijst Calimero. ‘Als je het document leest, is het niet goed onderbouwd. Het plan is volledig opgesteld door voorstanders. Het is heel menselijk dat het dan met een tunnelvisie is geschreven.’

‘Sommigen zijn expliciet tegen omdat het om China gaat’

Er hangen te veel risico’s aan het openen van een campus in China en de toekomst is nog te onzeker, vindt zijn partij. Bij de Personeelsfractie ligt dat iets anders. Die fractie bestaat uit een verzameling individuen, die elk hun eigen afwegingen maken. ‘Sommigen zijn expliciet tegen omdat het om China gaat. Anderen zeggen: het is een slecht stuk en het totaalplaatje ontbreekt’, vertelt fractievoorzitter Bart Beijer.

Tijdsdruk

Hoe nu verder? RUG-voorzitter Sibrand Poppema wil met inbreng van de partijen een nieuwe aanvraag opstellen die de tegenstanders wél kan overtuigen. In oktober moet dat plan af zijn. ‘We denken dat als we er de hele maand september aan gewerkt hebben, we dan een goeie nieuwe aanvraag kunnen hebben liggen’, zei hij onlangs.

Applaus voor SOG

Studentenpartij SOG staat tegenover Lijst Calimero in de discussie rond Yantai. De fractie is juist voor de branchcampus in China, en is boos dat Lijst Calimero en de Personeelsfractie tegen zijn. ‘We hebben van onze achterban zoveel onvrede gehoord over de gang van zaken’, zei vice-fractievoorzitter Marco de Vries in de universiteitsraad.

Volgens SOG is de meerderheid van de studenten en medewerkers van de RUG juist vóór de Yantai-plannen. ‘Op dit onderwerp bleek de universiteitsraad niet te functioneren. Fracties vertegenwoordigen hun eigen achterban niet meer. Het lijkt alsof de Personeelsfractie en Lijst Calimero het contact zijn verloren met hen die ze representeren, en soms zelfs met de realiteit’, sprak De Vries de raad toe. ‘Ze vertegenwoordigen alleen onderbuikgevoelens, angsten en wantrouwen.’

Volgens de studentenpartij is de academische vrijheid op de toekomstige campus helemaal niet in het geding. SOG baseert zich daarbij op uitspraken van Tom Zwart, hoogleraar rechten van de mens, maar ook van oud-diplomaat Tjalling Halbertsma, directeur van het Centre for East Asian Studies Groningen. Dat centrum werkt samen met Hanban, een niet-onomstreden instituut dat onderdeel is van het Chinese ministerie van Onderwijs.

Er ontstond wat spanning in de raad toen RUG-voorzitter Sibrand Poppema en de Wetenschapsfractie applaudisseerden na de toespraak. Maar volgens Poppema was dat slechts vanwege de passie waarmee De Vries zijn woorden sprak, niet omdat hij partij koos.

Maar de Personeelsfractie en Lijst Calimero hebben daar iets minder vertrouwen in. ‘Oktober is wel wat snel’, meent Beijer. ‘Het college van bestuur zet zichzelf zo weer onder tijdsdruk. Ik had liever dat ze hadden gezegd: “Kennelijk vindt de meerderheid van de medezeggenschap deze aanvraag niet goed, laten we dan nu een goeie aanvraag maken.” Want er moet nu echt een goed stuk liggen, en dat is veel belangrijker dan een snel stuk.’

Van Dijk spreekt van ‘kunstmatige haast’. Het college van bestuur wil dat de raad snel beslist, zodat de voorbereidingskosten – inmiddels meer dan 2 miljoen euro – niet verder oplopen. Maar de RUG kan niets zonder een wettelijke regeling, en die wordt waarschijnlijk pas volgend jaar besproken. ‘We vormen geen onderdeel van de besluitvorming, we vormen onderdeel van het schaakspel’, meent Van Dijk. ‘En dat schaakspel wordt op drie fronten gespeeld: de universiteitsraad, het ministerie en China.’

Zetels

Dat politieke spel zal de komende weken alleen maar meer intensiveren. Want niet alleen moet Poppema binnen een paar weken met een veel beter plan komen, hij moet ook meer mensen zien te overtuigen.

Sinds donderdagmiddag heeft de universiteitsraad namelijk een nieuwe samenstelling. Daarmee lijkt de steun voor de Yantai-plannen af te nemen. Voorstander Lijst Sterk (voorheen goed voor één zetel) verdwijnt uit de raad. En SOG – ook een duidelijke voorvechter – moet het met één persoon minder doen (van zes naar vijf zetels).

Nieuwkomer DAG, met twee zetels, is een uitgesproken tegenstander van het plan. Lijst Calimero behoudt haar plekken (vijf), en hetzelfde geldt voor de Personeelsfractie (negen). De Wetenschapsfractie blijft eveneens op hetzelfde aantal zetels steken (drie). Die partij lijkt de plannen te steunen, maar spreekt dat nog niet hardop uit.

Als de meningen ongewijzigd blijven, hebben de tegenstanders een ruime meerderheid (zestien tegenover acht zetels). Maar in een maand tijd kan er veel gebeuren. Het universiteitsbestuur zal er alles aan doen om raadsleden over te halen. ‘Er zal een sterke lobby zijn’, denkt Beijer.

Zeg nooit nooit

DAG is niet over te halen om voor de branchcampus in Yantai te stemmen, laat fractievoorzitter Jasper Been weten. ‘We wijzen het af omdat het exemplarisch is voor de bedrijfsmatige cultuur aan de RUG. Nergens in de plannen staat uitgelegd hoe deze campus het onderwijs en onderzoek in Groningen kwalitatief beter maakt, want dat doet het niet.’

Is Lijst Calimero over te halen? ‘Ik zeg nooit nooit. Maar dat lijkt me heel knap’, zegt Van Dijk. ‘Stel, we accepteren dat de academische vrijheid niet gegarandeerd kan worden. En stel, het blijft een klein project met alleen bètastudies. En het is allemaal behapbaar, rendabel, met een duidelijk toekomstbeeld en een duidelijke exitstrategie. En er wordt schappelijker omgegaan met de werkdruk hier, die nog hoger wordt als hier allemaal mensen worden ingewerkt. Dan zouden we ermee kunnen instemmen. Maar gaat dat binnen twee maanden gebeuren? Nee, echt niet.’

‘Poppema wilde ook koppen tellen, en dat is logisch’

De nieuwe fractievoorzitter, Henk-Jan Wondergem, denkt er net zo over. ‘Het is natuurlijk een nieuwe fractie en we gaan zelf ons oordeel vormen. Maar de acties van de afgelopen weken zijn allemaal in samenspraak geweest, en daar staan we dan ook volledig achter. Er is geen meningsverschil tussen de oude en nieuwe fractie.’

Blijft de Personeelsfractie over. Van de nieuwe negenkoppige fractie hebben zes leden in de afgelopen maanden duidelijk gemaakt dat ze kritisch of tegen zijn. Blijven er drie over die twijfelen of nog niet willen zeggen wat hun voorkeur is.

Daarmee staat de teller nu op dertien tegenstanders versus elf mogelijke voorstanders, zo is de inschatting van de UK. ‘Poppema wilde ook koppen tellen’, zegt Beijer. ‘En dat is logisch. Hij gaf mij netjes zijn inschatting: “Ik denk dat die en die voor zijn, en die mordicus tegen zijn, en dat die kritisch zijn.” En mijn antwoord was toen dat ik daar niks op ging zeggen.’

Plan B?

Het zal er in elk geval om spannen. Van de 24 leden moeten er dertien voor zijn. Indien nodig kán het bestuur de aanvraag nogmaals van de agenda schrappen, maar daarmee verliest het plan wel aan geloofwaardigheid.

Is er dan misschien nog een optie? Is er een plan B, eentje waarbij de instemming van de universiteitsraad helemaal niet nodig is? ‘Ja’, zegt Beijer. ‘Je kan een campus in Yantai oprichten zonder onze toestemming. De universiteit kan in het buitenland een private rechtspersoon oprichten en er opleidingen aanbieden. Maar wil je daar geaccrediteerde opleidingen met een RUG-diploma, dan heb je onze instemming nodig.’

Het RUG-bestuur lijkt in elk geval nog niet vooruit te willen lopen op zo’n back-upplan. ‘Voor een gedragen beslissing over de oprichting van de campus in Yantai is een positief besluit van de u-raad onmisbaar’, laat de woordvoerder per e-mail weten.

Engels

Abonneer
Laat het weten als er

De spelregels voor reageren: blijf on topic, geen herhalingen, geen URLs, geen haatspraak en beledigingen. / The rules for commenting: stay on topic, don't repeat yourself, no URLs, no hate speech or insults.

guest

0 Reacties
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties