Mark en Simeon reden de Mongol rally

Ze waren lekker onderweg. Ze hadden Azerbeidzjan al gehaald toen ze het gesis hoorden. Stopten om te kijken wat er aan de hand was. Het tankje van de koelvloeistof bleek lek. Mark van Dijk, bedrijfskundestudent en deelnemer aan de Mongol Rally 2018, vertelt met een zucht: ‘Dat tankje heeft ons nog héél veel gezeik bezorgd. Daar was ik zo klaar mee op den duur.’

Het was slechts een van de vele problemen waarmee hij en ex-technische bedrijfskundestudent Simeon Molenaar te maken kregen op de tocht naar Mongolië, waaraan ze deze zomer begonnen. Hun doel? In acht weken van Praag naar Ulan-Ude rijden, zonder ondersteuning, met een auto met maximaal een 1.2 liter motor.

Mark en Simeon slaan een shotglaasje wodka achterover. ‘Uit Mongolië’, vertelt Mark. ‘Zazdarovje’, klinkt de Russische toost.

Bumper eraf

Aanvankelijk presteerde de auto nog vlekkeloos. Alleen al op de eerste dag van hun reis zagen ze Praag, Wenen en Boedapest. Maar in Bulgarije kwam de eerste schade: de uitlaat. ‘Hij maakte een iets sportiever geluid’, vertelt Simeon luchtig. En ach, ze waren voorbereid op problemen.

Niet voor niets kochten ze al bij de grens met Georgië een paar sloffen sigaretten voor zestien euro. Niet om te roken, maar ‘als smeermiddel’, zegt Simeon. ‘Een vredespijp, zo noem ik het graag,’ voegt Mark toe, ‘je pakt een pak peuken erbij en mensen zijn in één keer je vriend.’

In het land zelf volgde een autoverzekering. ‘Van ongeveer vijftig procent van de auto’s daar is de bumper eraf gereden’, zegt Simeon. In Azerbeidzjan – ‘het meest frustrerende land van de wereld’ – leerden ze hoe belangrijk het is om je aan de regels te houden. De weg was één rechte streep door het land, maar toch moesten ze voortdurend terugschakelen van 110, naar 90 naar 60, om niet te worden geflitst bij een van de talloze controles.

Iraans cijferschrift

Toen ze Iran bereikten, wisten ze dat ze moesten oppassen. Ze hadden al gezien hoe iemands paspoort werd afgepakt, omdat hij niet snel genoeg de instructies van een douanier opvolgde en ze waren vast van plan het spelletje mee te spelen.

Maar toen werd het lastig. Ze konden het Iraanse cijferschrift niet lezen. Mark: ‘Er staat wel een prijs, maar je weet niet welke.’ Een boekje met uitleg zat in een rugzak die eerder gestolen was. Een vriendelijk lachende man met een gouden tand stapte op hun Ford Escort af en bood aan te helpen. Hij was een tourist advisor en al hadden ze best door dat ze hem niet écht nodig hadden, ze hadden weinig keus. ‘Er stonden zes brede douanebeambten achter.’

Bij het loket bleek vervolgens hun importdocument zoek. Juist, dat was achtergebleven bij de tourist advisor. Twintig dollar per persoon betalen en je kreeg ‘m terug. ‘Ze proberen de hele tijd te zorgen dat jij de wet overtreedt, zodat zij dat tegen de douane kunnen zeggen’, vertelt Mark. ‘Je moet echt je koppie erbij hebben.’

Uiteindelijk, vierenhalf uur later, konden ze eindelijk de grens over. Om een totaal andere wereld binnen te treden. In het dorpje Astara, net over de grens, werden ze uitgenodigd door de medewerker van een restaurant. ‘Uit alle hoeken en gaten kwamen vrienden binnen. Dan is in één keer de hele wereld weer op zijn kop’, zegt Mark. Simeon: ‘De vriendelijkste mensen die we gezien hebben.’

Maar de reis werd wel steeds lastiger. Het tankje van de koelvloeistof bleef problemen geven, terwijl koeling toch best belangrijk is in de woestijn met 47 graden. ‘Een monteur bij een tankstation zei dat hij wel iets wist’, zegt Simeon. ‘Een kwartier later kwam-ie terug met houtlijm!’

Natuurlijk klapte de tank na tien minuten toch weer open. Stonden ze wéér aan de kant van de snelweg, om nu bij een garage in Isfahan te belanden. ‘Overal lagen autowrakken en rondslingerende banden.’

Na wat rondlopen vonden ze een tankje met dezelfde aansluiting als die in hun Ford Escort. Mark: ‘Dan staan ze met vier man te kijken hoe ze dat erin gaan proppen. De logica is: hoe meer mensen ermee bezig zijn, hoe beter het wordt opgelost.’

Wodka

Ondertussen volgde Simeon de monteur naar zijn een kantoor. Achter een bureau komt een fles met een heldere vloeistof tevoorschijn. Hij vult een beker en geeft deze aan Simeon. ‘Zó sterk. De tranen sprongen me in de ogen. Zestig procent!’

Het waren dergelijke ontmoetingen die de reis werkelijk de moeite waard maakten. Zoals de stomdronken beer van een vent die in Turkmenistan op hen af kwam en hen toeriep: ‘I like you. Beer?’ Hij bleek een voormalig judokampioen uit de Sovjet Unie en vierde zijn verjaardag. Mark en Simeon werden uitgenodigd in een aparte kamer, waar vooral heel veel wodka werd gedronken.

Of de 15-jarige jongen in Oezbekistan die hun uitlaat – nu echt volledig kapot – verving door een metalen pijp, bij gebrek aan onderdelen. Of de technicus in Mongolië die hen zo gul gefermenteerde kamelenmelk opdiende in zijn tent, toen hun benzinetank weer eens gerepareerd moest worden.

‘Dat was zo smerig! Maar we moesten het opdrinken’, zegt Mark. ‘Ik was dolblij toen ik het halverwege uit handen kon geven. Maar wat doet-ie? Hij vult hem bij!’ Ook van het marmottenvlees werden ze niet echt gelukkig. ‘Gerookt boven koeienpoep, want er groeien geen bomen’, zegt Simeon. ‘Nou, zo ruikt het dan ook.’

Hoogste bergpassen

Maar dat landschap! ‘Ik wil zeker nog een keer terug om naar nog afgelegener plekken in Mongolië te rijden’, zegt Simeon. ‘Ze trotseerden snijdende kou op de hoogste bergpassen van de Himalaya. Reden door de uitgestrekte landschappen van Tadzjikistan. Mark: ‘Dan zie je pas hoe klein je eigenlijk bent.’ Een dag later klommen ze tot een hoogte van 4700 meter, het hoogste punt tijdens hun reis. ‘Alsof je de Mont Blanc oprijdt met een auto.’

Toen ze uiteindelijk het eindpunt bereikten in Ulan-Ude was hun auto volledig gezandstraald. Ze ondertekenden een formulier, ontvingen een sticker en kregen twee bonnetjes voor een gratis biertje. ‘En dat was het’, zegt Mark.

Op dat punt hadden ze tevreden moeten zijn en gewoon het vliegtuig moeten pakken, zoals vrijwel iedereen dat deed. Want waar de heenreis nog redelijk voorspoedig was gelopen, was de terugreis een martelgang. ‘We hadden vijf dagen alleen maar autopech, fiksen, en weer doorrijden. We waren helemaal kapot’, zegt Mark. ‘Terwijl je op dat moment ook gewoon naar huis wilt.’

Toen ze ook nog eens in hevig noodweer belandden in Novosibirsk begaf de auto het echt. ‘De wiellager klapte uit elkaar en de lagerbussen waren onherstelbaar beschadigd.’ Nadere inspectie toonde aan dat de versnellingsbak een tik had gehad, dat wat er nog over was van de uitlaat gevaarlijk dun was, de achterophanging van de auto was losgescheurd van het chassis, de radiateur lekte, het bandenprofiel was teruggebracht tot nul…

‘De onderkant van de auto zag eruit als een poffertjespan, de brandstoftank was provisorisch opgelapt en de remleidingen hingen met tiewrapjes onder de auto. Maar verder was hij nog perfect!’ zegt Simeon.

Het duurde te lang om te wachten op nog meer onderdelen. ‘Vijf dagen! Dan was ons visum verlopen’, zegt Simeon. Dus rookten ze hun laatste sigaar, speciaal bewaard voor een bijzonder moment, en vlogen – eindelijk – terug naar Nederland.

Het tweetal wilde een avontuur vol authentieke ervaringen. Dat is precies wat de tocht hen heeft opgeleverd. En nu? Simeon lacht: ‘Die auto is nu helemaal gerepareerd.’

Mark: ‘We moeten hem alleen nog halen.’

Engels