Stalen damwanden zijn een kwelling

Het is de eerste zomerdag van het jaar. Op het Gyasvlot, voor hun verenigingsgebouw, geniet een groepje Gyasleden van een biertje in de zon. Ondertussen kijken ze toe hoe andere ploegen hun boten klaarmaken voor een training. Er staat geen wind, voor pleziervaart is het nog net te vroeg in het jaar. Het gladde water verraadt niets van de zorgen waarmee de roeivereniging kampt.

‘Eigenlijk moet je nog een keer terugkomen wanneer het waait, of wanneer er veel boten langs varen’, geeft praeses Bastiaan Buschman aan. ‘Dan ontstaan er flinke golven, die het roeien flink bemoeilijken.’

De ellende duurt nu al een jaar. Want ondanks felle protesten van Gyas en burgerroeivereniging De Hunze heeft de gemeente in 2017 stalen damwanden geplaatst in het Noord-Willemskanaal, ter vervanging van de oude, houten walbeschoeiing. Die damwanden moeten voorkomen dat de dijken aan weerszijden van het kanaal beschadigen.

Maar het gevolg is dat de golven veroorzaakt door passerende pleziervaart niet meer breken in het riet, maar teruggestuurd worden het kanaal in. Sterker nog: door het U-profiel van de wanden komen de golven van alle kanten.

Molshopen

‘Je kunt het vergelijken met een voetbalwedstrijd die wordt gespeeld op een veld met molshopen’, waarschuwde toenmalige Gyaspraeses Paul Jansen de gemeenteraad. Anderen spraken van een klotsbak.

Als handreiking naar de roeiverenigingen kwamen er wel korven met stenen tussen de Van Ketwich Verschuurbrug en de Meerwegbrug die de golven moesten breken. Als proef. ‘Dat werkt op zich wel’, vertelt Gyas-lid en Olympisch roeier Rogier Blink. ‘Maar om het goed voor elkaar te krijgen, zouden ze overal in het Noord-Willemskanaal geplaatst moeten worden. Dat is voor ons en de andere partijen simpelweg te duur.’

En dus klotst het Noord-Willemskanaal dit voorjaar alsnog. Ook als er nog geen toeristen op het water te vinden zijn. ‘Als het hard waait, heb je er in een skiff extra veel last van. Je ligt dicht bij het water’, vertelt Jildou Kracht, terwijl ze net uit haar eenmansboot het vlot op stapt. De golven zijn nog niet zo hoog dat ze dreigt om te slaan, maar wel komt er soms water in de boot. Vervelender vindt ze echter dat ze niet ‘gelijke slag’ kan houden: ‘Dan plaats je één roeispaan net in een golf en stuur je niet meer recht, maar de verkeerde kant op.’

Stuurvrouw van de eerstejaars zware mannen Anne de Boer herkent dat. Ze staat net klaar om het water op te gaan. ‘De stalen damwanden zorgen voor veel deining’, vertelt ze. ‘Na de derde brug, achter Haren, is het fijner roeien.’

Jonge roeiers

Vera Wagenaar, die roeit in een dubbeltwee, stemt in: ‘Moeilijk water kan een goede training opleveren, maar bevorderlijk is het niet. Ik kan me ook niet voorstellen hoe het is voor jonge roeiers van de Hunze (scholieren, red.). Zij roeien ook op het Noord-Willemskanaal. Als wij het al moeilijk hebben met de golven, hoe lastig is het dan wel niet voor hen?’

Dan excuseert ze zich: ‘Ik ben geblesseerd en werk een revalidatietraining af.’ Of de klachten veroorzaakt zijn door de golven? Dat is te kort door de bocht. ‘Maar de golven kunnen denk ik wel blessures in de hand werken. Je zit toch meer gespannen in de boot.’

Ook Rogier Blink voorziet grote problemen. Vooral als het zomerseizoen aanbreekt. ‘Die polonaise van strijkijzers zorgt voor flinke golven.’ Pleziervaart, bedoelt hij: ‘Alleen maken strijkijzers normaal gesproken dingen glad, in dit geval doen ze het tegenovergestelde. Vaak duurt het wel een minuut of vijf tot tien tot het water weer glad is.’

En dat kan grote gevolgen hebben voor de roeivereniging die nog veel meer Olympische roeiers voortbracht, zoals Sophie Souwer, Nanne Sluis en Jan-Willem Gabriëls. Want waarom zou talent zich aansluiten bij een vereniging die geen goede trainingslocatie heeft?

‘Nu al wijken er af en toe ploegen voor hun trainingen uit naar de Bosbaan in Amsterdam’, zegt Blink, die zich grote zorgen maakt over de kwestie. ‘Of men roeit een flink eind verder richting het water achter Haren, waar geen damwanden staan.’

Kleine strandjes

Blink vreest dat nieuwe Olympische talenten liever elders gaan studeren. Voor de concurrentiestrijd met roeivereniging Aegir is hij minder bang, want daar zijn de trainingsomstandigheden ook niet perfect: ‘Zij hebben te maken met vrachtverkeer.’

In samenwerking met de gemeente, de provincie en het waterschap hoopt Gyas aankomende donderdag stappen te zetten richting een structurele oplossing. ‘We zijn in goed gesprek’, vertelt Buschman. ‘Zelf denken we aan stortstenenkades, een soort kleine strandjes die de golven breken. De vraag is of dat qua prijs te doen valt voor de provincie, de gemeente en het waterschap en hoeveel wij dan bij zouden moeten leggen.’

In afwachting van een oplossing ziet Blink één manier om toch de toproeiers naar Groningen te halen: ‘Zo goed mogelijk blijven presteren in wedstrijden, om te laten zien dat je je bij ons goed kan ontwikkelen.’ Met twee zilveren plakken op het NK klein van afgelopen weekend lukte dat aardig.

Sportwethouder Paul de Rook van de gemeente Groningen wilde vooruitlopend op het gesprek van aankomende donderdag geen uitspraken doen.