Dit doe je er tegen

Bij juridisch adviesbureau Frently, het Steunpunt Bemiddelingskosten en het Kamerbewoners Adviesburo weten ze er alles van. Elke week lopen er immers tientallen studenten bij hen binnen die hun huurprijs niet vertrouwen. En met recht. Want in het merendeel van de gevallen betalen ze inderdaad te veel huur.

Bijna duizend zaken lopen er op dit moment bij Frently, dat zich specifiek op studenten richt. Het KAB is kleiner, maar krijgt toch ook zo’n vier telefoontjes, mails en twee tot drie bezoekers per week.

Let dus goed op. Want die huisbaas? Die probeert je maar al te vaak te naaien.

1. Lees dat huurcontract!

Het begint allemaal bij het huurcontract dat hij je voorhoudt. Stel, je bent slechts één krabbel verwijderd van je eigen plekje. Dat betekent: niet iedere keer na het stappen met de eerste trein terug naar je ouders en niet meer crashen bij vrienden. Dus natuurlijk wil je tekenen!

Maar volgens oprichter Denise Zonnebeld van Frently gaat het hier al vaak mis. ‘Je moet goed opletten wat voor soort contract je tekent’, zegt ze. ‘Dat kan namelijk grote gevolgen hebben voor de duur van je huurcontract.’

Als je mazzel hebt, krijg je natuurlijk een normaal huurcontract voor onbepaalde tijd met een opzegtermijn van een maand. Maar soms staat er een termijn genoemd, en dan moet je opletten.

Oud en nieuw

In zo’n geval zijn er namelijk twee soorten huurcontracten: het oude en nieuwe type. Bij het oude type betaal je als huurder een minimaal aantal maanden; bijvoorbeeld twaalf. Daarna mag je net zo lang in die kamer blijven als je wilt. Bij het nieuwe type is het de omgekeerde wereld. Hier mag je direct na het tekenen de huur alweer opzeggen. Maar als het contract afloopt, moet je uit de kamer.

‘Het is belangrijk dat je goed oplet of er in je contract niet iets staat als: “Tussentijdse opzegging mogelijk”’, vertelt Zonnebeld. ‘Dit betekent dat je te maken hebt met het ‘nieuwe type’. Je kunt dan weliswaar snel uit je kamer, als die niet bevalt. Maar als dat wel zo is, moet je er vaak na een jaar alweer uit en studenten hebben dat vaak niet in de gaten.’

2. Betaal niet te veel!

Je kamerhuur bestaat uit twee delen: een kale huur en servicekosten. Beide zijn potentiële zakjes met illegaal geld voor je huisbaas.

Allereerst de kale huur. Die betaal je voor het gebruik van je kamer, het vloeroppervlak en voorzieningen als een gemeenschappelijke kamer, fietsenhok of tuin. Deze kosten zijn wettelijk vastgelegd.

Maar wettelijk verankerd of niet: uit de huurcheck van Frently blijkt dat 75 procent van de respondenten te veel betaalt. ‘Veel huurders weten niet dat er een maximale huurprijs is’, vertelt Zonnebeld. ‘Bovendien zijn er vaak veel te veel studenten voor één kamer. Uit wanhoop gaan ze dan maar met de huurprijs akkoord.’

Zonnebeld snapt dat wel. ‘Je moet wat op een gegeven moment. Dat gold zelfs voor mij als huurrecht-juriste. Ik had niks en kon niks, dus heb ik voor een te dure studio gekozen. Maar daarna ben ik die prijs gaan aanvechten. Zo kan je het ook het beste doen. Mond houden, tekenen en daarna aanvechten. En niet bang zijn. De verhuurder kan je er echt niet zomaar uitzetten.’

Onterechte servicekosten

Bovenop de kale huur betaal je servicekosten: kosten voor gas, water en licht bijvoorbeeld.

‘Maar we hebben vaak te maken met verhuurders die geen overzicht van de jaarlijkse servicekosten krijgen’, zegt Sylvia, bestuurslid bij het Kamerbewoners Adviesburo. ‘Hierdoor kan de huurder niet controleren of hij te veel betaalt. In deze gevallen raden wij de huurder aan om de verhuurder schriftelijk te verzoeken het overzicht alsnog binnen een bepaalde termijn te verstrekken. De verhuurder is verplicht dit te doen.’

Ook Frently kent de praktijk. ‘Het gemiddelde verbruik van een Groningse studentenkamer is 70 euro per maand’, zegt Zonnebeld. ‘Maar veel studenten betalen wel tot 150 euro per maand en als er niet om een afrekening gevraagd wordt, kan de huisbaas dit geld opstrijken.’

Toch doen studenten dit maar zelden. ‘Studenten worden vaak bang gemaakt met broodjeaapverhalen’, vertelt Zonnebeld. ‘Dat er junkies in het huis komen, of dat ze zelf op straat worden gezet. Ook doen veel studenten niets uit angst dat de relatie met hun huisbaas verslechtert. Vergeet niet dat dit een zakelijke relatie is. Veel huisbazen weten dondersgoed dat ze onterecht geld inhouden.’

3. Vraag die bemiddelingskosten terug!

Met bemiddelingskosten krijg je te maken als iemand een kamer voor jou zoekt. Een makelaar bijvoorbeeld. ‘Deze tussenpersoon mag echter alleen voor één van beide partijen werken en dus alleen bij één van de partijen kosten in rekening brengen.’ Alleen wanneer jij een tussenpersoon expliciet vraagt op zoek te gaan naar een woning, moet jij bemiddelingskosten betalen.

Toch krijgen studenten nog vaak een rekening voorgeschoteld. Dat heeft verschillende oorzaken, zegt voorzitter Simone Hooijer van het Steunpunt Bemiddelingskosten Groningen. ‘Een grote groep studenten weet niet dat het verboden is. Of ze weten niet eens of ze bemiddelingskosten betaald hebben. Vaak noemen de bemiddelaars het verhuurkosten, courtage, sleutelgeld of contractkosten.’

En ook hier speelt de krappe huurmarkt in steden als Groningen weer een rol. ‘Elk jaar zijn er weer te veel studenten en te weinig kamers’, zegt Hooijer. ‘Dat zorgt dat studenten vaak niet de luxe hebben om een kamer af te wijzen.’

Actie loont

Toch kan het lonen om je huisbaas aan te pakken, ontdekte studente Josine Rawee. Ze zag op tv dat bemiddelingskosten verboden zijn en zocht hulp bij het Steunpunt. ‘Een vriendin en ik hadden op de website van een makelaar een kamer gezien’, vertelt ze. ‘Toen we het huis betrokken, werd ons om courtage gevraagd.’

Het Steunpunt Bemiddelingskosten bouwde een dossier op over de makelaar, spande een rechtszaak aan en won. ‘Kijk goed naar wat je precies betaalt’, adviseert Josine. ‘Zelfs als je betaalt, omdat je de kamer anders misloopt, kan je er later nog achteraan. Ik heb mijn geld ook weer teruggekregen.’

Engels