‘Je staat geregistreerd als Nederlands inwoner. Echter, je hebt geen zorgverzekering. Het is daarom belangrijk dat je onmiddellijk actie onderneemt. Als je dat niet doet, krijg je een boete’, staat in de brief.
‘Toen ik de brief kreeg, was ik eerst een beetje verbaasd en toen raakte ik geïrriteerd’, zegt Andrey Fadejev uit Litouwen, die bedrijfskunde studeert aan de RUG. ‘Niemand heeft me ooit iets verteld over een zorgverzekering.’ Omdat hij een international is die niet werkt, gebruikt hij een European Health Insurance Card (EHIC). ‘Ik heb contact opgenomen met het CAK, want ik ga hen sowieso geen boete van 350 euro betalen. En ik heb nu gewoon geen Nederlandse verzekering nodig’, zegt hij.
Om aan te tonen dat zijn EHIC volstaat, kreeg Fadejev het advies om een online vragenlijst in te vullen en het resultaat door te geven aan het CAK, dat in opdracht van de overheid controleert of mensen wel verzekerd zijn. ‘Als ze die vragenlijst invullen, kunnen we de studenten met een EHIC als verzekerd aanmerken in onze database en dan hoeven we ze geen boete op te leggen’, zegt Neeltje Knaap, klantenservicemedewerker bij het CAK. Maar de vragenlijst, die voornamelijk ingevuld zal worden door internationals, is alleen beschikbaar in het Nederlands.
Nieuwkomers
Het is nog niet helemaal duidelijk hoeveel RUG-studenten de brief hebben ontvangen. Uitwisselingsstudenten en andere buitenlandse studenten die recent naar de stad zijn gekomen, hebben de meeste kans op het krijgen van de brief omdat ze zich waarschijnlijk nog niet bij een zorgverzekeraar hebben ingeschreven. Voor het eerste semester van het studiejaar 2016-2017 stonden er 2923 nieuwe internationals ingeschreven aan de RUG, waaronder 1085 uitwisselingsstudenten. Dit zijn studenten van binnen én buiten de EU.
De organisatie achter de – Engelstalige – brief is het CAK. De website van het CAK is echter alleen in het Nederlands beschikbaar.
‘We kunnen geen exacte cijfers geven over hoeveel studenten de brief hebben ontvangen, want we gaan niet alleen maar over studenten’, zegt Knaap. Volgens Knaap neemt het CAK contact op met mensen die een burgerservicenummer hebben aangevraagd, maar nog geen zorgverzekering lijken te hebben. De organisatie onderzoekt de verzekeringsstatus van studenten twee keer per jaar: eenmaal aan het begin van het jaar en nog eens halverwege het jaar.
Omdat een zorgverzekering in Nederland verplicht is, kunnen onverzekerde studenten een boete krijgen. In sommige gevallen volstaat echter de zorgverzekering die de student in zijn of haar thuisland heeft. Omdat het CAK de Basisregistratie Personen raadpleegt – waarin wel de gegevens van Nederlandse zorgverzekeringen zijn opgenomen, maar het bezit van een EHIC niet vermeld wordt – kan de instantie het niet zien als een buitenlandse student over zo’n Europese zorgverzekering beschikt.
Nederlandse zorgverzekering voor studenten
Volgens het Nederlandse zorgverzekeringssysteem moet iedereen voldoende gedekt zijn. Europese studenten kunnen kiezen uit openbare en privé-zorgverzekeraars. In sommige gevallen mogen ze de zorgverzekering uit hun thuisland behouden. Studenten van buiten de EU mogen ook de privé-verzekering uit hun thuisland behouden. Als een student tijdens zijn of haar studie wil gaan werken of een betaalde stage doet, moet die zich inschrijven bij een openbare zorgverzekeraar. Hetzelfde geldt voor studenten die na hun afstuderen een jaar of langer in het land blijven.
Europese studenten onder de dertig jaar die alleen voor studie en/of een onbetaalde stage in het land verblijven, mogen de zorgverzekering uit hun thuisland gebruiken.
Volgens de website Study in Holland is privé-zorgverzekering de beste oplossing voor niet-Europese studenten en uitwisselingsstudenten. Twee voorbeelden zijn Covered Abroad en AON.